Chúng ta chỉ đơn giản là vỡ mộng

Trước hết, vì tôi biết chúng ta chưa già, và chúng ta vẫn còn dễ dàng cảm thấy vẹn toàn hay mất mát vì những cái nhỏ nhoi. Và những 'gã' của chúng ta vẫn còn là những thằng lông bông bất cần đời kinh khủng. Tôi nhớ tôi có post một bài thơ của Văn Cao tên là "Tuổi già đến", và tôi nhớ rằng Jin có biết bài thơ ấy, và cả hai chúng ta có lẽ đều phần nào nghĩ rằng hiểu nó. Thế nhưng tôi nghĩ chúng ta không già, và Văn Cao cái thời ấy, mới 34 tuổi và vỡ mộng tràn trề, cũng không già. Làm sao mà già được khi đến ngày hôm nay hơi nóng mùa hạ vẫn còn làm ta ngây dại, những thứ vẻ đẹp rơi rớt trên cõi đời vẫn còn làm ta bâng khuâng, và tôi biết trong đáy sâu chúng ta, có lẽ chúng ta vẫn tin vào tự do và tình yêu. 'Tuổi già' giống như một cách chúng ta tách mình ra khỏi đám lố nhố khác. Như thể nói rằng, tuổi trẻ đã qua, thì chúng ta không còn nằm trong những thứ phù du của cuộc đời nữa, cái gọi là


"Những bước chân xuống thang
Những tính toán hàng ngày
Và tất cả phong cảnh đất đai xa lạ
Không còn hiệu lực kêu gọi tôi"


Nhưng tôi nghĩ, chúng ta còn trẻ, Jin ạ. Chúng ta chỉ đơn giản là vỡ mộng.


Có lẽ đôi khi tôi thèm được ngây thơ và ngu ngốc trở lại, cuồng nhiệt một cách không cần thiết, yêu nhiệt thành và ghét nhiệt thành. Giống như một thằng tên là Charlie trong một truyện tên là "The perks of being a wallflower". Nó là một thằng trẻ măng, mà khi người ta còn trẻ, người ta có thể thấy vẹn toàn chỉ bởi vì người ta đang ngồi trong xe với hai người bạn, nghe một bản nhạc cực hợp tâm trạng, và lái đến bữa tiệc đầu tiên trong đời - chỉ cần thế là anh đã thành Thượng đế của cả thế giới to lớn vây ráp quanh anh. Thế giới được lấp đầy và trống rỗng rất nhanh. Và chúng ta không thèm khát sự cô đơn hay điều gì tương tự, chúng ta thèm cảm giác andrenaline chạy rần rật chẳng vì gì cả. Giống như là ma túy.


Nó là ma túy, chắc chắn vậy. Có một đoạn hội thoại tôi rất thích trong "Rabbit At Rest" của John Updike. Đại thể là thế này, có mấy bác già đi chơi golf với nhau, và khi tôi nói bác già thì có nghĩa là người già tóc bạc da mồi răng lung lay chứ không phải người già chưa đến 30 nhưng u tình này kia, mới nói chuyện với nhau về vấn đề tại sao có nhiều đứa trẻ tuổi ngu ngốc lại phá hủy đời mình bằng ma túy. Một bác mới bảo, vì ma túy là con đường tắt đến hạnh phúc, ấn kim tiêm vào tay và anh lên thiên đường, một kiểu tàu nhanh đi tìm niềm vui; còn niềm vui của lũ già chúng ta là thứ niềm vui chắt bóp sau nhiều năm lao động gian khổ, về sau này mới dần cảm nhận được nó. Một bác già khác mới bảo, thế bây giờ hạnh phúc của chúng ta ở đâu. Bác kia liền thở dài bảo, ở đằng sau chúng ta mất rồi. Tôi nghĩ tuổi trẻ là thế đấy. Toàn những chuyến tàu nhanh đi tìm cảm giác, và có muốn chúng ta cũng không hãm phanh con tàu ấy lại được, và đôi khi cảm giác đau đớn hay sung sướng nó hiển hiện rõ ràng chỉ trong nhiều thứ đơn giản đến phi lý. Có những lúc ngồi một mình uống cà phê, hút thuốc, đọc sách, tôi nghĩ thế là đủ. Nhưng càng về sau, càng khó để đủ hơn. Có lẽ, đó là cách chúng ta chưa già nhưng chai mòn dần.


Nhưng tôi cũng nói, chúng ta chưa già. Thật thế. Nếu còn sức cho những công cuộc fangirl fangay thì chắc chưa già đâu, chỉ là kiệt quệ tí chút, và nhiều nhất là, vỡ mộng. Hết ảo tưởng ở bản thân, hết nghĩ rằng mình sẽ làm việc gì to tát thay đổi cuộc đời, hết nghĩ về những chuyến phiêu lưu khủng khiếp sẽ có trong đời, hết nghĩ về thứ tình yêu vĩ đại 'chúng ta sinh ra là dành cho nhau'. Chúng ta bắt đầu chấp nhận việc mình là nhân viên quèn không tài cán, rồi sẽ lấy vợ lấy chồng, yêu nhau vài ba năm rồi sinh con đẻ cái, chán nhau chết mẹ mà cứ cố sống, và ngày mai lại là một ngày khác chứ chả có gì huy hoàng rực rỡ mà chờ mong. Cục ước mơ cứ bị ăn mòn dần dần, nhưng khốn khổ và cũng đáng mừng là nó không bao giờ bị ăn mòn hết. Nên người ta cứ chờ. Để tôi tự trích dẫn bản thân cho bi lụy nhé "Hy vọng là một từ độc ác". Phải, Jin ạ, tôi nghĩ chúng ta là 'Hội những người trẻ măng nhưng vỡ mộng đời tan nát'


Tôi đã hết niềm tin vào 'thần tượng' lâu rồi. Có lần tôi đã nghĩ, nếu đứa nào cũng mang trong tim mình một vài chàng trai có mối giao kết kỳ diệu kia, thì thế giới hơi bị nhiều giao kết kỳ diệu quá. Giống như lần tôi nghĩ, nếu cặp OTP của đứa nào cũng là đúng, thì hơi bị nhiều OTP quá. Tôi chấp nhận rằng không ai sinh ra là 'dành cho nhau', không một ban nhạc nào, một cặp đôi nào. Duyên số đưa đẩy chúng ta đến với nhau, nhưng trong một hoàn cảnh khác, lại là những cá thể khác, có gì đặc biệt đâu những sinh thể trong cái cơ thể quá vĩ đại của cuộc sống. Tôi nghĩ có đôi khi thậm chí họ còn ghét nhau, óan trách nhau, không thèm nhìn mặt nhau, hoặc giả tệ hơn, họ thờ ơ, không cần biết về nhau, sống không có nhau cũng khỏe chán, hay hiềm khích nhau vì những mối lợi nhỏ nhặt. Tôi biết điều đó là sự thật. Sau những vụ đổ bể như kiểu John và Paul của Beatles, Keith và Mick của Rolling Stones, và ngàn vạn những vụ đổ bể khác, tôi nhận ra là 'những chàng giai đặc biệt của tôi' cũng không khác gì mấy. Họ không phải Jesus để có thể yêu thương mọi nhân loại, họ cũng là người như chúng ta. Và nói thật là tôi hơi khó tưởng tượng chuyện tôi 'kết giao đặc biệt' với một lúc 4 thằng khác mà không có tí khó chịu nào. Jin, hãy thử lọc ra trong số mọi bạn bè của cậu (và đó là bạn bè cậu đã lọc lựa rồi đấy, không phải tự dưng bị nhồi vào với nhau), xem cậu có thể kết giao với 4, 5 thằng nữa theo lối vô cùng đặc biệt trời ơi không ai có thể bằng không. Không tài nào có chuyện ấy, đặc biệt với bọn nghệ sĩ có cái tôi to tổ bố.


Nhưng sau đó tôi học được 1 điều, đó là một kiểu đức tin hai nửa. Doublethink như kiểu nói của George Orwell. Như cách nhìn vào OTP của mình, một mặt thì biết chúng nó chả là gì ngoài bạn nhau, có khi còn ngầm khó chịu với nhau không biết chừng, một mặt thì không xua đi ý nghĩ rằng 'Chắc chắn chúng nó êu nhao rồi.' Cũng là một cách hay để sống, duy trì hai bên não bộ hoạt động tích cực song song. Đó là một kiểu vỡ mộng nhưng vẫn duy trì nó ở một mức nhất định để có thời gian vui vẻ. Ignorance is bliss.


Tôi còn nhớ mãi hồi xưa, có thắc mắc vì sao Kawabata Yasunari lại tử tự lúc đã 72 tuổi. Già quá rồi, sao không chờ mà chết già quách cho xong, đại loại thế. Nhưng có lẽ tôi lầm. Có lẽ người ta không quá già hay quá trẻ để chết. Chỉ là chúng ta đã qua tuổi nghĩ rằng chết là hay. Tôi quen hơn một người phát ngôn câu "Tao sẽ chết khi 20 tuổi", mà chính xác câu ấy, toàn từ những người khác nhau. Nhưng tất cả họ đều đi qua 20 nhạt nhẽo và không chết. Rồi một số đi qua 30, một số quên đi cái ý nghĩ ấy, một số bảo "Tao sắp chết" và hủy hoại bản thân bằng mọi đường. Rồi lại lay lắt qua 40, và vẫn nghĩ là mình sắp chết. Cứ sống đến 2 chục năm ròng với ý nghĩ 'Tao sắp chết' thì có buồn cười không cơ chứ. Có đôi khi tôi tuyệt vọng, tôi thường đi sau xe tải và nghĩ đủ mọi thứ về cách tôi bị tông, nghiền, đè nát bét. Và tôi cũng chẳng nghĩ là ai sẽ than khóc cho tôi, hay những người này người kia sẽ hối hận vì đối xử với tôi không ra gì, tôi chỉ muốn chấm dứt cho xong. Nhưng không phải tự chấm dứt, mà nhờ một anh lái xe tải nào đó. Tôi nghĩ nội điều ấy thôi đã làm chúng ta là những người có tâm thần rất ổn định rồi. Cứ thế mà thỏa hiệp chậm rãi với cuộc đời, trên từng chiến tuyến, trên từng neuron thần kinh. Cho tới khi chai mòn và thành một cục gì đó khác.


Tôi chẳng thích mình trẻ mãi. Tôi thích viết cảnh một thằng khoảng 3 chục tuổi, bị vợ bỏ, có con, đang chật vật với cái midlife crisis của hắn. Tôi thích già đi và xem đằng sau mọi chuyện sẽ ra sao. Dĩ vãng luôn đẹp, nhưng nếu cho sống lại chắc cũng không vui vẻ gì đâu. Nên tôi nghĩ nếu già đi thì cứ già đi đi, chai sạn thì cứ chai sạn đi, vỡ mộng thì cứ tiếp tục vỡ đi, tôi sẽ chờ xem trò mới nhất cuộc đời dành cho mình là gì. Và về căn bản, tôi thích khi tôi vỡ mộng thế này hơn. Nó làm cho mình dễ tha thứ hơn, và chín chắn một cách rất buồn cười. Mà bản tính tôi thì hợp với kiểu chín chắn và chân thật rồi, phải không nào?

(......)

Tôi đã bắt đầu hết thích các thứ gây ấn tuợng kinh khiếp để tự lừa mị mình là mình cool rồi, hoặc lừa mị mình ở một mức khác, một mức không có hạ hay tình hay hoa anh túc. Chỉ có mùa đông và nỗi nhàm chán với cây thuốc phiện queo quắt thôi.


Tôi rất muốn đọc Revolutionary Road, có vẻ là một cuốn rất hay nói về vỡ mộng. Nếu Jin chưa xem phim đấy thì đi xem đi. Tối hôm qua tôi chỉ ngủ 2, 3 tiếng, lại có nhiều chuyện rắc rối xảy ra nữa chứ. Sáng nay lúc đang ngồi viết cái này thì tự dưng có một thằng bé ghi ga gì đấy đến, xong cứ hỏi là "Con này là con mèo à?", "Nó có cắn không?", thành ra tôi hơi bị mất phương hướng với cuộc đời chút đỉnh và khó có thể viết cái gì tử tế. Hãy thông cảm nhé, Jin thân mến. Đây là tất cả những gì tôi có ngày hôm nay, tôi đã dốc ra bỏ vào đây. Tôi hy vọng nó có thể hơi tệ, nhưng không quá tệ. 

- From Mike Kobayashi to JJ with love -